Verslag Winter Trial: ijskoud de lekkerste

De ideale weersomstandigheden voor een autofotograaf? Natuurlijk is dat smaakgevoelig, maar voor mij is een zwak zonnetje met mooie wolken voor een blauwe lucht, met een temperatuur van een graadje of 25. Al die wensen laat ik echter als sneeuw voor de zon verdwijnen als het The Winter Trial betreft! Een Alfa Romeo Stelvio blijkt daarbij het perfecte ‘fotografenvervoer’. 

Al jaren lees ik in allerlei media de verslagen van The Winter Trial en ‘vreet’ ik de foto’s van door de sneeuw glijdende en glibberende klassiekers. Als je dan gevraagd wordt om dit jaar de huisfotograaf van het evenement te zijn, is twijfel natuurlijk niet aan de orde. Aldus kan er een groot kruis in de agenda van 25 januari tot 1 februari 2020. De rally fotograferen betekent dat je eigenlijk ook het hele traject van zo’n 400 kilometer per dag rijdt en dat onder zeer afwisselende weersomstandigheden en diverse soorten ondergrond. Van snelweg (zo weinig mogelijk) tot prachtige ‘slingerlinten’, van gevaarlijk ‘zwartijs’ tot verse sneeuw. Onmisbaar is een gepaste auto, eentje waarmee je de ruim zeventig deelnemers kunt volgen en zonodig een paar keer per dag kunt inhalen. Enkele weken voor de rally begint heb ik de vereisten op een rij: vierwielaandrijving, ruimte voor alle spullen, een goede wegligging en dan ook nog een beetje power voor wat plezier. Een alleskunner dus. Uiteraard probeer ik een auto te vinden in mijn favoriete stal, die van FCA. De kanshebbers zijn een Fiat 500X, een Jeep Renegade en een Alfa Romeo Stelvio. Die laatste blijkt beschikbaar voor betreffende periode en zo staat er een dag van te voren een prachtige antracietgrijze Stelvio 2.0 turbo met 280 op de oprit. Het knalrode leer vormt een schitterend contrast met de lak, helemaal mijn smaak. De donkere 20” wielen hebben voor deze gelegenheid plaats gemaakt voor een wat ingetogener maatje met Continental winterbanden. Het haalt de uitstraling iets naar beneden maar ach… Een mooi toeval: Continental is één van de zeer gewaardeerde sponsoren, geen kans op gesaboteerde ventielen dus.

Op zaterdag vertrekken we – de meervoudsvorm is te danken aan Te Lintelo Senior – richting Praag. De volgende ochtend zal daar de start van The Winter Trial plaats hebben. De Stelvio blijkt voor de reis een heerlijke metgezel te zijn. Comfortabel, snel, heerlijke stoelen en met een verbruik van ongeveer 1 op 10 is er geen enorm drankprobleem, ondanks het meer dan vlotte tempo.

Als we aankomen wacht ons een hartelijke ontvangst, waarbij we ook al snel de sponsorstickers krijgen overhandigd. De egale tint van de Stelvio moet er aan geloven; we plakken de logo’s op van onder andere Continental, Dublin Blue Beer en Reco Autoschade Groep op onze maagdelijke SUV. Niet veel later wordt in het prachtige hotel het diner geserveerd. De aanwezigen kunnen duidelijk niet wachten om van start te gaan, velen weten al uit ervaring wat hun te wachten staat. Wij niet…

Eerst maar eens wat uitleg over wat The Winter Trial nou precies inhoudt. De rally is een evenement van Classic Events, dat deze prestatietrip exact twintig jaar geleden voor het eerst heeft georganiseerd. Het evenement is uitgegroeid tot een enorme happening voor meer dan zeventig teams. Het maakt deel uit van de FIA Trophy for Historic Regularity Rallies en staat op de wedstrijdkalender van de KNAC Nationale Autosport Federatie (KNAF). De rally is er niet eentje van het type ‘lekker bolletje-pijltje cruisen en ondertussen van de omgeving genieten’. Er moet gewerkt worden, en hoe! De rally wordt steeds uitgezet in een winters gebied, vaak zijn dat landen als Tsjechië, Oostenrijk, Italië en Duitsland, maar de reis is ook wel eens naar Scandinavië gegaan. De dagen bestaan uit veel (stevig…) rijden, meerdere proeven en voortdurend de klok in de gaten houden. Begrijp het niet verkeerd: je dient je aan de regels te houden, maar rustige koffiepauzes zijn er niet; je rijdt op een tijdschema en concentratie is een absolute vereiste. Het begint meteen na het ontbijt, als je een starttijd hebt. Je rijdt daarna van proef naar proef, waarbij de meeste regelmatigheidsproeven en proeven op afgesloten circuits (zoals het bij motorsportliefhebbers beroemde circuit van Brno) zijn uitgezet. Bij de regelmatigheidsproeven dien je op een bepaald traject een gemiddelde snelheid te rijden.
Er zijn diverse meetpunten onderweg, op volle vaart naar de eindstreep van de proef rijden en daar net zo lang wachten tot je ideale doorkomsttijd op de klok staat werkt dus niet. Zie het als een trajectcontrole met meerdere meetpunten, maar dan eentje waar je bijvoorbeeld exact 50 km/u moet rijden en zelf maar uit moet zoeken hoe je dat doet met haarspeldbochten, afslagen en andere punten waarop het tempo er toch echt even uit is. Iedere dag blijkt er ook een proef op een testbaan of afgesloten circuit te zijn, die zijn er namelijk in overvloed in Tsjechië. Zo doen we niet alleen het circuit van Brno aan, maar ook diverse testbanen van ANWB-achtige instanties uit Tsjechië. Een fantastisch schouwspel van deelnemers die uiterst geconcentreerd zijn maar ondertussen ook gewoon heel veel lol willen hebben. Elke dag is er een flink aantal proeven, die met behulp van routebeschrijvingen ‘aan elkaar worden gereden’. De deelnemers rijden zo’n 400 kilometer per dag. Dat mag op de snelweg zo gepiept zijn, maar als je je realiseert dat er amper snelweg aan te pas komt en de rustiger te rijden proeven en de diverse stopmomenten ook voor tijdverlies zorgen, snap je dat het flink aanpoten is. De dagen zijn dus erg intens en zonder uitzondering lijkt iedereen daarvan te genieten. Geen dagelijkse feesten na het diner, vrijwel iedereen gaat redelijk op tijd richting de hotelkamer omdat de volgende dag weer fris en monter aan de start te verschijnen. Het klinkt misschien als afzien, dat is het allerminst. 

De deelnemers vormen een soort familie, ondanks grote verschillen. Meedoen kost niet niks en het wagenpark bestaat voor een deel uit behoorlijk exclusief spul. Je zou misschien verwachten dat het het na de start ‘ieder voor zich’ wordt, waarbij eigen succes centraal staat. Het tegendeel blijkt aan de orde. Vanaf het eerste moment ben je onderdeel van de club en zie je dat er geen onderscheid wordt gemaakt, of je nou in een (weliswaar erg gave) Daf 55 rijdt of in een vooroorlogse Bentley. Je merkt al snel onder een groep liefhebbers te vertoeven met een gemeenschappelijk bindmiddel: zo leuk mogelijk autorijden. De vriendschappelijke omgang tussen iedereen is er mede de oorzaak van dat je je ook als nieuweling snel deel van de groep voelt. 

De ochtend na onze aankomst is de officiële start. Organisatoren Bart en Timo Rietbergen staan onder een grote startboog en sturen met een flamboyante zwaai met de Nederlandse vlag iedereen op weg. Voor ons is dit natuurlijk een fotomoment en we kunnen pas vertrekken als iedereen gestart is. Als de laatste deelnemer weg is, haasten we ons in onze Alfa naar een locatie waar we naar verwachting vermoedelijk een klein uur moeten wachten op de eerste équipes. Moeder natuur gooit echter roet in het eten. Of beter gezegd: sneeuw op de weg. Onze shortcut om het hele deelnemersveld in te halen is wit. Spierwit. Aanvankelijk is er nog wat van het asfalt te zien, niet veel later moeten we het doen met bomen die aan weerskanten van de weg lijken te zijn geplaatst. Maar of de weg dichter bij de linker of bij de rechter rij bomen ligt… de tijd zal het leren. De Stelvio gaat voor het eerst in standje ‘A’ van de DNA-knop, dat staat voor All Weather. De hulpsystemen zijn er nu als de kippen bij en de auto reageert wat rustiger op het gas dan in de andere standen. Gert en ik grappen al snel over een weddenschap: hoe lang duurt het nog voor we de sneeuwkettingen nodig hebben? De Stelvio schuwt dit winterse wegdek echter niet. We ploegen met het grootste gemak door de sneeuw en ook enkele kilometers verderop, waar de sneeuw is platgereden tot ijs, reageert de Stelvio opvallend alert. Af en toe even remmen leert dat de winter-Conti’s nog veel meer grip hebben dan verwacht. Als de weg weer beter begaanbaar is – de omstandigheden slaan soms binnen enkele kilometers volkomen om – kunnen we weer wat vaart maken. Het tempo even terugnemen heeft ons zeker een half uur gekost, dus we verwachten dat we nog maar een half uur hoeven te wachten. Als ik op de fotolocatie de camera uit de koffer til, hoor ik in de verte de eerste deelnemer al aankomen. Wat? Nu al? Dit is geen zondagmiddag-toertochtje zeg! 

Als ongeveer de helft van het veld gepasseerd is, besluiten we naar de volgende plek te rijden. Om niemand in de weg te rijden besluit ik meteen bij een deelnemer aan te sluiten, zodat ik er geen direct achter me heb. Voor ons een Giulia, die na het afronden van de regelmatigheidsproef duidelijk zin heeft om de benen te strekken. De besneeuwde weg is geen enkel obstakel voor de Alfa Romeo van zo’n 50 jaar oud, ons jonkie moet er flink aan de bak om opa bij te houden. Hier openbaart zich overigens een duidelijk verschil in auto’s. De bestuurder van de Giulia voelt iedere sneeuwvlok op het asfalt, merkt exact wat er onder hem gebeurt, ‘leest’ via  het stuur of er veel grip is of dat het juist iets lichter gaat en het zodoende oppassen geblazen is. In de Stelvio is dat veel minder aan de orde. De auto heeft duidelijk meer grip dan de klassieker, maar veel gevoel is er niet echt op de gladde ondergrond. Geen nood, je merkt al gauw dat je je veilig kunt overgeven aan de systemen die alles keurig oplossen. Maar toch… juist bij deze lage snelheden is het met zo’n oudje eigenlijk leuker glijden dan met de moderne Stelvio.

Na enkele proeven is het tijd voor de lunch. Nee, geen uur onderuit zakken, gemiddeld hebben de deelnemers zo’n 25 minuten en dat is niet lang. Buiten is het team van Classic Job bezig om technische problemen op te lossen. Voor niet al te ernstige schades staan de jongens van de Reco Autoschade Groep klaar om ervoor te zorgen dat de wielen weer vrij kunnen draaien. De middag is van hetzelfde laken een pak, met mooie proeven, schitterende wegen en veel fanatisme onder de équipes. De middag eindigt op een deel van een circuit. Op een inmiddels donkere baan moeten de rallywagens een parcours rijden dat bestaat uit asfalt, nattigheid en deels ijs. Met bevroren vingers kan ik de sluiter van mijn camera nog net bedienen als de Fiat 124 Spider van Peter Koene en Otto van Blaricum dwars voorbij komt. Dit sfeertje is nú al gigantisch verslavend. En dan zijn er dus nog zes dagen te gaan.

De dagen die volgen zijn zo mogelijk nog mooier, mede door de alsmaar prettiger wordende sfeer en onderlinge gezelligheid. Toch blijft het presteren ook deze dagen het belangrijkst. Er ligt minder sneeuw dan gehoopt, waardoor de snelheden hoger liggen en vooral de onderstellen het zwaarder hebben. Een aantal équipes valt uit door technische problemen die zelfs niet door de experts van Classic Job te verhelpen zijn. Ook raken al snel twee auto’s dermate beschadigd dat transport op een ambulance de enige uitweg is. Er is geen persoonlijk letsel maar de organisatie ziet wel meer uitvallers dan normaal.

Omdat er ditmaal minder sneeuw ligt kan de Stelvio ook uitstekend ‘op droog’ getest worden. De wegen in Tsjechië zijn dikwijls, totaal onverwacht ,fantastisch. Veel buitenwegen lijken nog geen jaar eerder te zijn voorzien van nieuw asfalt. Glad als een biljartlaken, mooi breed, met prachtige, overzichtelijke bochten. Goed besteed, die EU-subsidies… Terwijl Gert meerdere malen enthousiast laat weten graag een keer terug te willen met de motor (in een ander jaargetijde, dat wel), zie ik me hier al helemaal met mijn Giulia toeren. Voor mij is het niet alleen de eerste keer Winter Trial, ook Tsjechië bezoek ik voor het eerst. De omgeving is er prachtig en de grote steden zijn zeer westers, daarbuiten is het af en toe alsof de klok al decennia stil heeft gestaan. Dorpjes maken soms een verwaarloosde indruk en als er dan ook nog bijna geen mensen op straat lopen, zorgt dat af en toe voor een spookachtige sfeer. Schitterend om te zien, maar echt bloeiend lijkt het allemaal niet. Het is dat het asfalt vaak zo goed is, anders zou je denken in een andere tijd te rijden, die waarin Alfa Romeo nog in Portello was gevestigd… Aan één ding is er geen gebrek in het land van Skoda: benzinestations! Het is echt ongelooflijk hoeveel tankgelegenheden je tegenkomt langs de doorgaande wegen en in steden. Waar we bij ons een verkeersdrempel hebben, hebben ze in Tsjechië een benzinestation, grappen we soms. Beloof maar niet aan je reisgenoot dat hij/zij voor iedere tankgelegenheid een euro krijgt, want je bent straatarm aan het einde van de dag. Straatarm word je niet van de brandstof, met een literprijs van ongeveer € 1,25 is het bijna een feest om te tanken. O ja, E10 lijken ze er amper te kennen. Evenmin hebben we deze hele week ook maar één elektrische auto of laadpunt gezien. Niet alle Europese landen landen zijn even ver, zo blijkt weer eens.

Terug naar The Winter Trial, met een tijdsprong naar de donderdag, met de laatste rally-avond. Die staat voor de deelnemers aan de zware Trial-klasse – de Challenge-rijders hebben het iets gemakkelijker – in het teken van de grote finale. Er wordt op vrijdag nog wel een fantastische proef op een sneeuwbaan verreden, maar daar kun je de rally eigenlijk alleen nog maar verliezen, niet meer winnen. Nee, de finale is eigenlijk de donderdag, waar de équipes een wirwar van trajecten moeten afleggen in het donker, door bossen, over slingerende wegen en door dorpjes. In lokale kroegen moeten ze tijdkaarten laten aftekenen. Bij het diner voorafgaand aan deze avondproef kijken we we geamuseerd om ons heen. Navigatoren die met LED-lampjes op hun voorhoofd de kaart tot op de millimeter bestuderen, maar vervolgens ook hun soep volledig in het licht zetten als ze tussendoor even een hap nemen. Een ander kijkt met een loep op zijn hoofd zo groot als zijn bord naar de kaart, om deze onbewust niet voor zijn gezicht weg te halen als hij opkijkt om zijn chauffeur wat te vragen. Die schrikt van zijn ineens Minion-achtige collega. De sfeer is voor het eerst te snijden, vanavond zál en móét het gaan gebeuren. Als de deelnemers van start gaan, haasten we ons naar een van de ‘controlekroegen’ om daar de hectiek van dichtbij mee te maken en tevens ons lekkerste alcoholvrije biertje óóit te drinken. Tja, bier maken, dat kunnen ze, die Tsjechen… De eerste auto’s komen in het nauwe straatje voor kleine horecagelegenheid aan, de motoren blijven lopen, de deelnemers struikelen haast over elkaar en staan elkaar in de weg als ze willen vertrekken. Elke seconde telt! Een fantastisch schouwspel; we zouden het liefst binnen een een stoel pakken en langs de weg gaan zitten, maar het werk gaat voor: op naar de volgende locatie, waar ons een vergelijkbaar circus wacht. Dit is puur genieten voor de lokale toeschouwers, die de rally ervaren als het hoogtepunt van het jaar. 

De volgende dag kan iedereen rustig (nou ja…) afbouwen, met als hoogtepunt een parcours op een gigantisch, besneeuwd veld, dat met een shovel uitgegraven is. Bij de start is al te zien dat dit het einde van The Winter Trial is. Door de geconcentreerde blikken heen bespeur je al iets van een glimlach, nog even lekker spelen… Tijdens deze spekgladde ronde even lekker dwars gaan en een zo snel mogelijke tijd neerzetten, lijkt de perfecte afsluiter voor dit feest. Enkele uren later staan Timo en Bart in Sankt Wolfgang in Oostenrijk klaar om de équipes af te vlaggen onder de boog waaronder ze enkele dagen geleden gestart zijn. Stuk voor stuk komen ze binnen om, soms met een hartelijke omhelzing, welkom te worden geheten door Bart en Jolij Rietbergen en hun zoon Timo. Wat zeiden we ook alweer over die familiesfeer? Sommigen springen een gat in de lucht, bij anderen menen wat loskomende emoties te zien. Mooi! ‘s Avonds staat een prachtig galadiner op het programma, met spannende acts, lekkere muziek en een slotfeest waar alle competitiedrang verdwenen is. en de remmen los mogen. Er is een lichtshow, waarbij uit het meer een vele meters hoog waterscherm omhoog rijst waarop foto’s van de deelnemers worden getoond. Dankzij spectaculair vuurwerk eindigt het evenement letterlijk met een knal. De volgende ochtend mogen we nog een keer genieten van zo’n geweldig ontbijt waarop we steeds zijn getrakteerd in de tophotels die voor The Winter Trial zijn gecontracteerd. Voor ieder tijd om huiswaarts te keren, in de meeste gevallen met de editie 2021 in het achterhoofd.

Ook wij laden de Stelvio vol om naar huis te rijden. Nu het huisadres is ingesteld en zowel senior als junior zich erop verheugen het thuisfront te zien, gaat het pedaal onderin. De Stelvio doet het met plezier. Er zit opvallend veel gang in de Italiaanse SUV. Je verwacht dat door de luchtweerstand de koek bij 200 km/u wel op zal raken, maar de naald van de tempoklok loopt vlot door naar de 240 km. Een ‘Oberhausen Straight’-spelletje met een Mercedes C 350e levert ons een vrolijk opgestoken duim vanuit de C-klasse op. We blijken nipt sneller, wat me verbaast aangezien we allebei 280 pk hebben en de C toch wat lager is en minder luchtweerstand heeft. Naderhand even de gegevens induikend ontdek ik dat onze hoge SUV 100 kilo lichter dan de C. Totaal onbelangrijk, maar het zorgt toch even voor een afsluitend overwinningsgevoel, hoewel we niet als deelnemer meededen aan de rally. Het verbruik hebben we voor het gemak maar even niet gemeten tijdens de terugweg. Als ik Gert thuis heb afgezet en de Stelvio thuis op de oprit parkeer laat ik hem nog even een minuutje met draaiende motor afkoelen. Ik haal mijn telefoon uit de houder en neem het dikke, van persoonlijke  aantekeningen voorziene routeboek mee naar binnen.  Wat later in de avond blader ik het een keertje door. Wat een avontuur!